Rhythmus van lichtgolvingen: zon + straat + menigte
Licht | |
Jules Schmalzigaug | |
| ca. 1915-1917 | |
| olieverf op doek, gemaroufleerd op paneel | |
| Open in nieuw venster | |
olieverf, canvas | |
schilderingen | |
| 98 x 127 cm | |
| cultuurgoederen periode 1914-1945 |
| Individueel voorwerp | |
| Artistiek erfgoed | |
| Overheidsbezit | |
| “Rhythmus” is het enige schilderkunstige manifest van de avant-gardetheorie La Panchromie, die Schmalzigaug tijdens de Eerste Wereldoorlog in Den Haag ontwikkelde. Het is een theoretische synthese van picturaal colorisme o.b.v. fysische inzichten rond kleur en licht, abstractie en muzikale evocatie. Dit schilderij is opgebouwd uit het meest cruciale aspect van de theorie: het harmonisch ritmeren van licht- en viltkleuren. Viltkleuren absorberen licht, viltkleuren reflecteren licht. Door ze naast elkaar aan te brengen ontstaat een optische, vibrerende waarneming van actie en reactie. Het schilderij toont aan dat de kunstenaar door een vereniging van impressionistische en futuristische technieken een creatieve oplossing zocht voor de moderne beeldmiddelen licht, kleur en vorm. Het was deze inventieve, vooral coloristische mindset, die Schmalzigaug in Italië enige erkenning opleverde, niet in het minst van de artistieke leiders van het futurisme: Umberto Boccioni en Giacomo Balla. Het schilderkunstige oeuvre van Jules Schmalzigaug is door een vroegtijdig overlijden en de chaos van de Eerste Wereldoorlog klein. Er zijn 53 schilderijen bekend, waarvan slechts 19 à 20 doeken die futuristische kenmerken vertonen (zeldzaam en artistieke waarde). Schmalzigaug is de eerste Belgische kunstenaar die zich kon manifesteren in de kern van een toonaangevende avant-gardebeweging als het Italiaanse futurisme (belang voor het collectieve geheugen). Met dit schilderij als schilderkunstig manifest, ambieerde Schmalzigaug om naast een theoretische ook een praktische basis te leggen voor een coloristische ‘mouvement moderne’: kleur all-over, in een ‘optische polyphonie’ van ‘coloristische akkoorden’. Het was Schmalzigaugs eerste picturale poging om een idealiter op notenbalken genoteerd en gecodeerd kleurensysteem, plastisch te vertalen. Futuristische dynamiek, semiabstractie en een schilderkunstige herinterpretatie van het pointillisme worden op doek verenigd in een natuurwetenschappelijk kleurensysteem (schakelfunctie). | |
| nee | |
| Open in nieuw venster | |
| 28 november 2022 | |
| 30 januari 2023 |
| 2100 - objectnummer KIK: 58410 | |
| KMSKA | |
| Leopold de Waelplaats 2, 2000 Antwerpen | |
| Open in nieuw venster |
| ||||||||
|
