Getijdenboek van Jehan Mandrin

Beschrijving

Alternatieve titel(s):	-
Vervaardiger(s):	Onbekende vervaardiger
Datering:	1490
Officiële korte beschrijving:	Getijdenboek van Jehan Mandrin, 1490, 172 folio’s, perkament, 115 x 77 mm, inv.nr. PM 0014/V; fol. 1r: Gebed tot de Drieëenheid; fol. 2r-14v: Kalender; fol. 15r-27v: Kleine getijden van de Heilige Geest; fol. 27v-39v: Kleine getijden van het Kruis; fol. 40r-52r: Kleine getijden van de Heilige Maagd; fol. 52r-66r: Dodenofficie, van de vespers tot de completen; fol. 66v-70r: Mariapenitenties; fol. 70r-76r: Boetepsalmen; fol. 76r-80r: Litanie; fol. 80v-82r: Mariagedachtenis; fol. 82r-92v: Uren van de Heilige Geest; fol. 92v-102v: Uren van het Kruis; fol. 102v-116r: Uren van de Heilige Maagd; fol. 116v-118r: Vijftien gebeden tot de Heilige Maagd; fol. 118r-136v: Getijden van Onze Lieve Vrouw van de Zeven Smarten; fol. 137r-139v: Het lijden van Christus; fol. 140r-146v: Het leven en de marteldood van de heilige Barbara; fol. 147r-149v: Gebeden tot de heilige Barbara; fol. 150r-159r: Gebeden tot de Heilige Geest; fol. 159v-160v: Gebeden tot het Kruis; fol. 161r-167v: Gebeden tot de Heilige Maagd; fol. 168r-170v: Gebeden voor het ontvangen van de genade van de Heilige Geest; fol. 171r-172v: Gebeden voor het ontvangen van de genade van het Kruis.
Link naar andere beschrijvingen:	-
Materiaal:	perkament
Objecttype:	Handschrift
Afmetingen:	115 x 77 mm
Thema:	Verluchte handschriften

Bescherming

Hoofdafdeling:	Individueel voorwerp
Afdeling:	Artistiek erfgoed
Eigendomsvorm:	Privébezit
Motivatie:	Het kleine handschriftje heeft een bijzondere artistieke waarde. De paginagrote miniaturen zijn gerelateerd aan het vroege werk in de jaren 1490 van de Meester van Jacobus IV van Schotland, vernoemd naar de miniaturen van de koning en zijn koningin in hun getijdenboek (Wenen, ÖNB, cod. 1897) en soms geïdentificeerd als Gerard Horenbout uit Gent. De miniaturen op fol. 57v, 64v en 99v zijn misschien zelfs van de hand van de Meester. De Meester hield van rijke, gevarieerde kleuren en gaf de voorkeur aan gebieden met patronen; krachtige penseelstreken vormen en texturen, waarbij ambitieus geposeerde paarden en kenmerkende, ietwat gedrongen figuren met nadrukkelijke jukbeenderen succesvol worden weergegeven. De figuren vertonen vergelijkbare stijlelementen als die in een brevier met een kalendertabel gedateerd 1487, geïdentificeerd als het vroegste werk van de Meester, waar de apostelen en de Maagd van de Hemelvaart sterk lijken op die van de Mandrin Pinksteren (Manchester, John Rylands Library, Ms 39, fol. 119r). De setting van Pinksteren, fol. 64v, is een nauwe versie van die door de Meester in een getijdenboek in Wenen (ÖNB s.n. 2625, fol. 21v), maar de figuren van Mandrin lijken meer op de houding en rangschikking van de latere Pinksteren in het Rothschild-gebedenboek (Perth, Australië, Kerry Stokes Collection, fol. 32v). Op fol. 99v vallen de Drie Doden agressief de Drie Levenden aan met een levendigheid die door de Meester zou worden ontwikkeld in de scènes onder de belangrijkste miniaturen voor het Dodenofficie in de Spinola-uren en het Grimani-breviarium (Los Angeles, J. Paul Getty Museum, Ms Ludwig IX 18, fol. 184v, en Venetië, Biblioteca Marciana, cod. Lat. 1, 99, fol. 499v). De strooiranden met wimpels zijn ook te zien in de boeken afgebeeld voor de Gentse patriciërs Lieven van Pottelsberghe en Livina van Steelant in de panelen te dateren rond 1510 en vaak toegeschreven aan Gerard Horenbout (Gent, Museum voor Schone Kunsten, 1932-A en 1937-A). De spelling PAEX voor PAX op fol. 28r duidt op een Nederlandstalige achtergrond. Specifieke patronen zijn herkenbaar in de gecompartimenteerde randen, met bloemen in majolicapotten rond de initiaal van de Aanbidding van de Wijzen, fol. 31r, en met schedels, fol. 68v, die verband houden met de randen van het begin van de jaren 1480 in de Uren van Engelbert van Nassau (Oxford, Bodleian Library, Mss Douce 219-220). Werken van de Meester van Jacobus IV zijn zeldzaam en vertegenwoordigen de hoogste kwaliteit in de Vlaamse miniatuurschilderkunst. Hierdoor hebben ze een bijzondere artistieke ijkwaarde.
Beschermd door het Onroerenderfgoeddecreet:	nee
Externe link beschermingsbesluit:	Open in nieuw venster
Beschermd vanaf:	16 juni 2025
Publicatie Belgisch Staatsblad:	26 juni 2025

Bewaarplaats

Copyright afbeeldingen

Een onbekende fout heeft zich voorgedaan!

Bij het uitvoeren van uw actie liep er iets mis. Wellicht hebben we iets over het hoofd gezien. Onze excuses hiervoor. Gelieve eerst dit venster te sluiten door rechts vanboven op het kruisje te klikken, en dan uw actie opnieuw proberen uit te voeren.

Indien dit niet lukt, ververs eerst de pagina en probeer dan uw actie opnieuw. Indien het probleem zich nog steeds voordoet, gelieve ons te contacteren met onderstaande technische informatie.

Contacteer ons via mail

Algemene technische informatie over de foutmelding

Gedetailleerde technische informatie over de foutmelding

Sessie verlopen na inactiviteit van 600 minuten

Wanneer u niets doet in uw huidige tab van uw browser voor een periode van 600 minuten, wordt de sessie van uw tab automatisch verlopen.

Klik op 'Pagina herladen' om terug te gaan naar de pagina waarop u voorheen bezig was.

Meer informatie

Sessie verloopt na inactiviteit van 600 minuten (10.0 uur)

Dit venster werd geactiveerd om en dient om u te waarschuwen dat uw sessie in 5 minuten zal verlopen.

Wanneer u niets doet in uw huidige tab van uw browser voor een periode van 600 minuten, wordt de sessie van uw tab automatisch verlopen.

Uw sessie zal verlopen in : minuten.