Karel de Goedeschrijn
Schrijn van de Zalige Karel de Goede | |
naar een ontwerp van Jean Bethune, Eugène Van Damme, Armand Bourdon-De Bruyne | |
| 1883 - 1885 | |
| Kistvormig koperen schrijn afgedekt met een zadeldak, met op de langszijden telkens drie nissen met zittende beelden van markgraaf Leopold III van Babenberg, Karel de Grote, Knut IV (koning van Denemarken en vader van Karel de Goede), hertog Knut (neef van Karel de Goede), paus Urbanus II en Ladislas I (koning van Hongarije). De korte zijden hebben één nis met op de ene kant Christus geflankeerd door Norbertus en Idesbald (abt van Ter Duinen en aan de andere zijde Karel de Goede tussen Jan van Waasten (bisschop van Terwaan) en Gervinus (abt van Oudenburg). Op de sokkel van het schrijn zijn de geëmailleerde wapenschilden van schenkers aangebracht. Boven de dubbele voluten op het dak staat het wapen van Vlaanderen met daarboven een kroon geschonken door Maria-Hendrika, koningin van België. Het schrijn bevat 1588 edelstenen, halfedelstenen en parels. | |
| Open in nieuw venster | |
email, koper, halfedelsteen, verguld koper | |
zilversmeedkunst | |
| h. 148 cm x b. 125 cm x d. 64.5 cm | |
| edelsmeedkunst |
| Individueel voorwerp | |
| Artistiek erfgoed | |
| Bezit kerkfabriek | |
| Het Karel de Goede-schrijn vertegenwoordigt een belangrijk element uit de geschiedenis van Brugge en de lokale devotie. Vele vooraanstaande figuren uit het 19de-eeuwse België, waaronder koningin Marie-Henriette en de paus zelf, waren betrokken bij de totstandkoming van het reliekschrijn. Historisch gezien is het schrijn dan ook van groot belang. Uit cultuurhistorisch en artistiek oogpunt is het reliekschrijn één van de belangrijkste verwezenlijkingen van de Belgische neogotische edelsmeedkunst. Het is het resultaat van de samenwerking tussen enkele opmerkelijke kunstenaars en ambachtslieden, onder leiding van de meest vooraanstaande vertegenwoordiger van de neogotiek, Jean Bethune. Graaf Karel de Goede, die in 1127 te Brugge de marteldood stierf, werd in 1882 door paus Leo XIII zalig verklaard en aangesteld tot tweede patroon van de stad en het bisdom Brugge. Met de steun van bisschop Joannes Josephus Faict (1813–1894) werd binnen de Brugse aristocratie een comité gevormd dat ijverde voor de realisatie van een nieuw, monumentaal schrijn. De drijvende kracht was gravin Savina de Gourcy (1825–1912), echtgenote van baron Charles van Caloen (1815–1896). De realisatie van het schrijn werd opgevat als een groots project van maatschappelijke verzoening, via omhalingen bij de burgers en giften met een duidelijke symboolwaarde van de maatschappelijke elite. Zo zou de paus zelf een camee met zijn portret schenken, terwijl de Belgische koningin Marie-Henriette het door engelen vastgehouden kroontje bekostigde. De ontstaansgeschiedenis van het reliekschrijn van Karel de Goede is goed gedocumenteerd door de briefwisseling die bewaard bleef in het archief de Bethune te Marke. Bethune wilde het werk liefst toevertrouwen aan Bourdon. De Gentenaar stond dan ook in voor de realisatie van de eerste elementen die tot stand werden gebracht, namelijk het kroontje met de engelen, welk ontwerp persoonlijk door de koningin was goedgekeurd. Het was echter ondenkbaar dat men de zaak in Brugge zou verkocht krijgen, indien er geen plaatselijk atelier bij betrokken was. Bisschop Faict schoof hiervoor Eugène Van Damme (1831–1915) naar voor, de toonaangevende Brugse edelsmid van die tijd. Omdat het zonder meer duidelijk was dat deze het werk binnen de voorziene termijn niet alleen kon klaarkrijgen, zou hij hoe dan ook door een tweede atelier moeten geassisteerd worden. Bethune kon de bisschop moeiteloos overtuigen dat Bourdon hiervoor eerder in aanmerking kwam dan een Duits of Parijs atelier. Het werk zou tussen Bourdon en Van Damme verdeeld worden. Bethune zou tussen beide edelsmeden bemiddelen en instaan voor de finale beoordeling van het geleverde werk. | |
| ja | |
| Open in nieuw venster | |
| 21 juni 2023 | |
| 18 oktober 2023 |
| - | |
| Sint-Salvatorskathedraal Brugge | |
| Sint-Salvatorkoorstraat 8, 8000 Brugge | |
| Open in nieuw venster |
| ||||||||
|
