Zoutvat
- | |
Gerard de Rasier | |
| 1580 - 1581 | |
| Zilver - Merken: gekroond handje voor Antwerpen, jaarletter T in cartouche voor 1580–1581, meesterteken een tak in cartouche van Gerard de Rasier - Monogram boven offertafereel (IVB of HB) | |
| Open in nieuw venster | |
| - | |
| - | |
| H: 11,8 cm | |
| edelsmeedkunst |
| Individueel voorwerp | |
| Artistiek erfgoed | |
| Overheidsbezit | |
| De staande holle cilinder, gevat tussen horizontale klassieke profileringen, is versierd met een omlopende reliëffries met de voorstelling van het offer van Isaac door Abraham. Gerard de Rasier haalde waarschijnlijk zijn inspiratie in de prentkunst. Welke prent tot voorbeeld heeft gediend, is nog niet bekend. Op de boord van het zoutschaaltje loopt gegraveerd rankwerk. Het vaatje wordt gedragen door drie gegoten arenden met gespreide vleugels. Boven het offertafereel is het monogram IvB of HB ingegraveerd. Mogelijk verwijst dit monogram naar de oorspronkelijke eigenaar van het stuk of eventueel naar de ontwerper van het tafereel. Dit zoutvaatje is tot nu toe het enig gekende 16de-eeuwse zilveren exemplaar uit de Zuidelijke Nederlanden. Hoewel zoutvaten geregeld vermeld worden in boedellijsten en ook veelvuldig op stillevens van Vlaamse meesters worden afgebeeld, zijn voorbeelden van dit type object voor onze regio uiterst zeldzaam. Gelijkaardige voorbeelden met hoekige wanden worden in l’Hôpital de Notre-Dame à la Rose in Lessines (Doornik, 1628 en 1636) en in het museum van Edingen bewaard. Deze zijn echter pas in de 17de eeuw te dateren. Andere voorbeelden zijn tot heden niet gekend. Naast de zeldzaamheid van het voorwerp zelf, is de kwaliteit van de uitvoering bijzonder opmerkelijk (artistieke waarde). Gerard de Rasier (1536–1587) is een van de voornaamste zilversmeden uit de gouden eeuw van Antwerpen. Uit archieven blijkt dat hij talrijke omvangrijke opdrachten kreeg, onder meer vanwege de stad zelf, waar hij in 1571 tot muntmeester-generaal benoemd werd. Van het œuvre van Gerard de Rasier zijn, voor zover we nu weten, naast dit zoutvat slechts twee belangrijk voorwerpen bewaard gebleven, namelijk de tazza of ‘copschale’ van Andries vander Muelen en die van Jehan Godin (beide objecten in privéverzamelingen). Het zoutvat uit het Begijnhofmuseum van Turnhout is dus niet alleen typologisch een uiterst zeldzaam voorwerp, het is ook een unieke getuige van het œuvre van een van de grootmeesters van edelsmeedkunst in de Zuidelijke Nederlanden. | |
| nee | |
| Open in nieuw venster | |
| 23 maart 2023 | |
| 9 augustus 2023 |
| inv.nr. 1988/170 | |
| Begijnhofmuseum | |
| Begijnhof 56, 2300 Turnhout | |
| Open in nieuw venster |
| ||||||||
|
